Rozmowa rekrutacyjna - tylko dla (dojrzałych) orłów

Jak się przygotować do rozmowy

Już samo napisanie CV w odpowiedni sposób (zob. artykuł „Jak napisać CV po 50-tce) stanowi przygotowanie do rozmowy. Funkcją CV jest zaproszenie Cię na spotkanie kwalifikacyjne, ale również stworzenie bazy do przebiegu rozmowy. Dobrze skonstruowany życiorys, oparty na osiągnięciach i spójny z wymogami stanowiska będzie stanowił scenariusz spotkania. Dzięki temu prawdopodobieństwo pojawienia się zaskakujących pytań rekruterów będzie niższe, a Ty będziesz się mniej stresować.

Otrzymałeś/otrzymałaś zaproszenie na rozmowę, więc Twoje CV jest spójne z potrzebami pracodawcy. Ważnym krokiem przed rozmową jest przejrzenie go i uporządkowanie informacji na swój temat. Warto zapisać i przećwiczyć (przed lustrem albo przy wsparciu życzliwej osoby), w jaki sposób opowiesz o swoich doświadczeniach zawodowych zbieżnych z zadaniami na nowym stanowisku. Z czego jesteś najbardziej dumny/dumna? Jaka była skala tego, co robiłeś/robiłaś? Po czym można poznać, że zadania wykonane były dobrze? Pamiętaj, że zarówno rekruterzy, jak i szefowie lubią opowieści o Twoich umiejętnościach. Wielu rekruterów dysponuje nawet specjalnymi narzędziami, żeby Ci to ułatwić i sprawdzić, czy jesteś odpowiednim kandydatem/kandydatką na dane stanowisko. W trakcie rozmów możesz spotkać się na przykład z pytaniami wokół ważnych lub trudnych sytuacji w Twojej pracy. Pytania te układają się w akronim STAR i mają następującą strukturę:

• S (Sytuacja) – co to był za projekt? Co w tym było trudnego?
• T (Task, czyli zadanie) – Co do Ciebie należało? Jakie to było zadanie?
• A (aktywność) – Co konkretnie zrobiłeś/zrobiłaś ? Czego to wymagało? Jakie były reakcje innych?
• R (Rezultat) – Jak to się zakończyło? Co się udało? Co się nie udało?

Warto spisać krótko odpowiedzi na te pytania i zastanowić się, o jakich sytuacjach, które najlepiej ilustrują Twoje umiejętności będziesz chciał/chciała opowiadać. Kiedy już powtórzysz sobie swoje osiągnięcia i przeanalizujesz, które z Twoich doświadczeń są najbardziej zbieżne z potrzebami pracodawcy, możesz wyobrazić sobie, że jesteś pracodawcą. Obejrzyj wnikliwie swój życiorys i zastanów się co, z perspektywy drugiej strony może być słabą stroną podczas rozmowy kwalifikacyjnej.

Może są to dłuższe okresy braku zatrudnienia? Potencjalna obawa pracodawcy: czy będzie chorować? Czy będzie aktywny/aktywna?

Może ubiegasz się o pozycję niższą niż Twoje dotychczasowe stanowiska? Pracodawca może obawiać się: ma wysokie kompetencje, a zgłosił/zgłosiła się na niższe stanowisko. Czy nas na niego/nią stać? Może to dla niego poczekalnia? Czy za chwilę nie odejdzie?

lub: jest energiczna, asertywna, zna się na temacie lepiej niż ja i jest w wieku mojej matki. Czy ona mnie nie wygryzie? Czy ja dam radę nią pokierować?

A może w Twoim życiorysie brakuje czegoś istotnego z punktu widzenia nowej roli? Potencjalna obawa pracodawcy: czy szybko się nauczy? Czy się przystosuje? Czy nadąży za technologią?

Przygotuj odpowiednie argumenty w odpowiedzi na obawy, które może mieć pracodawca, ale wyjdź także z założenia, że wszystkiego nie przewidzisz i mogą pojawić się zagadnienia, o których wcześniej nie pomyślałeś/pomyślałaś. Pamiętaj, że rozmowa rekrutacyjna to dialog. Przygotuj od siebie pytania dotyczące zadań i zwyczajów panujących w danej firmie tak, by pokazać pracodawcy swoje zainteresowanie i zaangażowanie. Poszukaj informacji o firmie i zapytaj o to, co Cię zainteresuje, czego chciałbyś/chciałabyś się dowiedzieć o potencjalnym miejscu pracy.

Koniecznie sprawdź, np. w raportach płacowych, jakie są stawki na podobnych stanowiskach w innych firmach (dotyczy tych stanowisk, gdzie istnieje pole do negocjacji). Zdecyduj, jakie widełki podasz. Nie powinny być zbyt szerokie (ok 20%). Rozważ, czy jesteś gotowy na samozatrudnienie.

Jak się (nie) stresować?

Otóż, stresować się! Tylko mądrze. Zaakceptuj, że stres w tej sytuacji jest czymś naturalnym. Gdyby go nie było, prawdopodobnie nie chciałoby Ci się nawet przygotować do rozmowy. Dzięki stresowi będziesz zmobilizowany i czujny, pod warunkiem, że jego poziom nie będzie za wysoki. Jak obniżyć poziom stresu? Jeżeli dawno albo wcale nie brałeś/brałaś udziału w rozmowach rekrutacyjnych, możesz je przećwiczyć „na sucho” z kimś znajomym lub bliskim. Przed właściwą rozmową z kolei warto sobie stresu nie dokładać – pojawić się odpowiednio wcześniej, skorzystać z toalety i nie odmawiać czegoś do picia. Woda przyda się nie tylko, kiedy zaschnie Ci w gardle. Może być też pomocna, kiedy trzeba będzie kupić sobie trochę czasu – na przykład przed odpowiedzią na trudniejsze pytanie. Pracodawca będzie szukał odpowiedzi na pytanie, czy chcesz pracować na danym stanowisku (i dlaczego?), czy będziesz umiał wykonywać zadania, jakie się z nim wiążą i na ile pasujesz do firmy, zespołu, w końcu do samego szefa. Jeżeli rozmawiasz właśnie z nim, warto wprost pytać o jego oczekiwania.

Obniżyć stres można również przez... przyznanie się do niego. Każdy rekruter zdaje sobie sprawę, że to dla kandydata niekomfortowa sytuacja, bo mało kto często bierze udział w rekrutacjach. Już sam fakt przyznania się przed sobą do stresu oraz wzięcie kilku głębokich oddechów może skutecznie obniżyć napięcie.

Jak pomóc pracodawcy Cię zatrudnić?

Podsumujmy to, co zostało powiedziane do tej pory:

1. Przygotuj się: merytorycznie i emocjonalnie.
2. Uważnie słuchaj i odpowiadaj na pytania, ale również sam/sama je zadawaj.
3. Pokaż, że możesz rozwiązać kłopot, z którym się boryka pracodawca.
4. Odpowiedz na jego obawy i wątpliwości.
   
5. Znaj swoje atuty i koniecznie je przedstaw.

Oprócz Twoich osobistych walorów, dla pracodawcy, z którym właśnie rozmawiasz ważne są również te związane z wiekiem. Wynika z nich, że zalety, jakimi dysponują dojrzali pracownicy to:

• etos pracy, zaangażowanie w powierzone obowiązki, sumienność i rzetelność,
• wyższa niż w przypadku młodszych pokoleń identyfikacja się z firmą,
• dojrzałość, odwaga w podejmowaniu decyzji,
• łatwiejsza adaptacja do zmian i dystans do przeciwności,
• chęć do dzielenia się wiedzą z młodszymi kolegami i uczenia się od nich,
• empatyczne podejście np. do klientów, wysokie umiejętności interpersonalne.

Pokaż klasę i motywację.

Na końcu zadbaj o możliwość kontaktu z rozmówcą, wspomnij, że w razie, gdyby odpowiedź nie nastąpiła w ustalonym czasie, pozwolisz sobie się przypomnieć. Podziękuj krótko za rozmowę w mailu. I koniecznie sobie pogratuluj – z każdą kolejną rozmową zbliżasz się do celu.

Czytaj też: Na skrzyżowaniu dróg. Opcje i pytania, które warto sobie zadać przed rozpoczęciem kolejnej pracy.​